50 năm vững cánh bay canh trời

Máy bay Su-30MK2 của Trung đoàn 935 cất cánh thực hiện nhiệm vụ huấn luyện. Ảnh: CÔNG GIANG

Những ngày đầu thành lập, trong điều kiện cơ sở vật chất thiếu thốn, trang bị kỹ thuật đa dạng, Trung đoàn đã nhanh chóng ổn định tổ chức biên chế, triển khai thực hiện nhiệm vụ SSCĐ trên máy bay MiG-21; đồng thời phân loại, quản lý, bảo quản và khai thác, làm chủ máy bay F-5 thu được của địch. Chỉ 6 ngày sau khi thành lập, ngày 27-5-1975,  đồng chí Nguyễn Văn Nghĩa đã thực hiện thành công chuyến bay đơn đầu tiên trên máy bay F-5. Thắng lợi này đã tạo nên một niềm tin mãnh liệt, một động lực to lớn thúc đẩy toàn Trung đoàn vươn lên. Cuối năm 1975, Trung đoàn đã có hai phi đội F-5 và một phi đội MiG-21, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ. Tháng 6-1976, thực hiện chủ trương của trên, Trung đoàn bàn giao 14 chiếc MiG-21 cho đơn vị bạn, tập trung khai thác, sử dụng máy bay F-5.

Tháng 5-1978, khi quân Pol Pot mở các cuộc tấn công quy mô lớn, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ nước ta, Trung đoàn 935 đã nhận lệnh xuất kích chiến đấu. Kế thừa và phát huy kinh nghiệm quý báu của Không quân nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, với tinh thần “Quyết đánh, quyết thắng ngay từ trận đầu”, cán bộ, phi công Trung đoàn đã bước vào cuộc chiến đấu mới đầy cam go.

Ngày 6-5-1978, 8 lần chiếc F-5E cất cánh từ Biên Hòa, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị bạn thuộc Trung đoàn 937, 917, dũng mãnh lao vào đội hình địch, giáng những đòn sấm sét xuống các mục tiêu trọng yếu. Hai biên đội do các đồng chí: Dương Đình Nghi, Nguyễn Văn Kháng, Nguyễn Thanh Xuân, Hoàng Hữu Hiền dẫn đầu đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tiêu diệt nhiều sinh lực và phương tiện chiến tranh của địch, tạo điều kiện thuận lợi cho bộ binh ta phản công giành lại các khu vực bị lấn chiếm. Từ trận đầu thắng lợi, khí thế chiến đấu của Trung đoàn càng lên cao. Liên tiếp trong hai năm 1978 - 1979, hàng trăm trận đánh đã diễn ra trên khắp các mặt trận biên giới Tây Nam. Những cánh bay F-5, rồi sau này là A-37 (tiếp nhận tháng 8-1979 khi Trung đoàn sáp nhập vào Sư đoàn 376), đã trở thành “quả đấm thép” từ trên không, chi viện hỏa lực trực tiếp và hiệu quả cho Quân đoàn 3, Quân đoàn 4, Quân khu 7, Quân khu 9. Các phi công của Trung đoàn với lòng dũng cảm, kỹ thuật lái điêu luyện và tinh thần chiến đấu ngoan cường đã không quản ngại bom đạn, thời tiết phức tạp, địa hình hiểm trở, bay thấp luồn sâu, đánh trúng, đánh hiểm vào các sở chỉ huy, trận địa pháo, kho tàng, đội hình xe tăng và bộ binh địch, góp phần đập tan cuộc chiến tranh xâm lược của quân Pol Pot, bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc và giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.

Tháng 4-1982, Trung đoàn chuyển về trực thuộc Sư đoàn 370. Đây là thời điểm Trung đoàn trở thành đơn vị không quân tiêm kích duy nhất ở phía Nam, gánh vác trọng trách bảo vệ vùng trời, vùng biển thuộc địa bàn Quân khu 7 và Quân khu 9. Tháng 12-2004, Trung đoàn được trang bị loại máy bay chiến đấu thế hệ mới, hiện đại Su-27. Tiếp đó, từ tháng 12-2010, Trung đoàn tiếp tục được biên chế loại máy bay tiêm kích đa năng hiện đại Su-30MK2. Đến tháng 6-2011 Trung đoàn bàn giao Su-27 cho đơn vị bạn. Từ đó đến nay, Trung đoàn sử dụng một loại máy Su-30MK2.

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và phát triển, ngoài hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, quản lý vùng trời, quản lý điều hành bay, Trung đoàn còn tổ chức huấn luyện, đào tạo, chuyển loại cho hơn 60 phi công từ các loại máy bay khác sang Su-30MK2. Chất lượng huấn luyện của Trung đoàn ngày càng được nâng cao với nhiều khoa mục khó, phức tạp như: Bay đêm, bay biển xa, bay chặn kích mục tiêu trên biển, bay trinh sát và tuần tiễu trên khu vực Trường Sa, Nhà giàn DK1, bay biên đội, bay ứng dụng chiến đấu... Đặc biệt, các đợt tham gia diễn tập, bắn, ném bom đạn thật cả ban ngày và ban đêm tại các trường bắn TB-3, TB-5, Hòn Tý, Như Xuân, Chi Lăng..., Trung đoàn luôn đạt kết quả xuất sắc; nhiều nội dung mới, khó như ném bom theo tọa độ, bắn tên lửa có điều khiển, bắn ném nhiều loại vũ khí cùng lúc... đều hoàn thành vượt mức yêu cầu, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Trung đoàn giữ vững thành tích trên 29 năm bảo đảm an toàn bay tuyệt đối.  

Với những chiến công đặc biệt xuất sắc, tập thể Trung đoàn và các phi công: Lê Khương, Nguyễn Văn Kháng được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Trung đoàn được Nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Ăng-co cao quý; được Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Nhất, 1 Huân chương Quân công hạng Ba và hàng ngàn lượt cán bộ, chiến sĩ được tặng thưởng các loại huân, huy chương cao quý khác.

Phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 935 hôm nay luôn đoàn kết một lòng, nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, rèn luyện ý chí, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu; xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; tiếp tục lập nên những thành tích, chiến công mới, xứng đáng là “cánh thép” tin cậy bảo vệ bầu trời phía Nam của Tổ quốc.