Quân chủng Phòng không - Không quân khai mạc Triển lãm “60 năm - Sức mạnh Rồng lửa Việt Nam”

Trung tướng Trần Ngọc Quyến - Chính uỷ Quân chủng PK-KQ phát biểu khai mạc Triển lãm.

Các đại biểu cắt băng khánh thành Triển lãm.

Phát biểu tại Khai mạc Triển lãm, Trung tướng Trần Ngọc Quyến đã khái quát chặng đường xây dựng lực lượng, phát triển, chiến đấu và chiến thắng của Bộ đội Tên lửa. Ngày 10-7-1963, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập đơn vị đặc biệt mang phiên hiệu Trung đoàn 228B, trên cơ sở đó ngày 7-1-1965 Trung đoàn Tên lửa 236 được ra đời, là Trung đoàn Tên lửa đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ngày 1-5-1965, Lễ thành lập Trung đoàn được tổ chức. Được sự giúp đỡ tận tình của các chuyên gia Liên Xô, sau hai tháng huấn luyện kỹ, chiến thuật cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Tên lửa 236 đã sẵn sàng cho “Rồng lửa Việt Nam” xuất kích đánh địch.

Các đại biểu tham quan gian trưng bày tại Triển lãm.

Chiến sĩ Lữ đoàn Thông tin 26 tham quan gian trưng bày tại Triển lãm.

Ngày 20-7-1965, Trung đoàn Tên lửa 236 cùng với một số đơn vị Pháo Cao xạ của Quân chủng và lực lượng Phòng không của dân quân tự vệ địa phương đã cơ động, triển khai chiến đấu tại cụm chiến đấu Suối Hai, Sơn Tây. 15 giờ 53 phút, ngày 24-7-1965 tại các trận địa Chùa Ghề, Vô Khuy, Tiểu đoàn 63 và 64, Trung đoàn 236 đã phóng những quả đạn đầu tiên vào tốp máy bay F-4 ở độ cao 7.000 mét, tiêu diệt mục tiêu; trong đó, có 1 chiếc F- 4C rơi tại chỗ, đây là chiếc máy bay Mỹ thứ 400 bị quân và dân ta bắn rơi trên bầu trời Miền Bắc. Ngày 24-7-1965 trở thành ngày truyền thống của Bộ đội Tên lửa Phòng không Việt Nam anh hùng.

Phát huy truyền thống đánh thắng trận đầu, với tinh thần “Dám đánh, biết đánh và quyết đánh thắng”, với khẩu hiệu “Dọn đường mà đi, tìm địch mà đánh” Bộ đội Tên lửa đã vựợt qua mọi khó khăn, cơ động chiến đấu trên khắp chiến trường, sáng tạo nhiều cách đánh hay, độc đáo, thông minh, đánh địch cả ban ngày và ban đêm, bắn rơi nhiều loại máy bay hiện đại, bắt sống nhiều giặc lái kỳ cựu có hàng ngàn giờ bay của Không lực Hoa Kỳ. Đặc biệt, trong chiến dịch 12 ngày đêm cuối tháng 12 năm 1972, Bộ đội Tên lửa Phòng không là lực lượng nòng cốt đánh bại cuộc tập kích chiến lược chủ yếu bằng máy bay B-52 của Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố khác, bắn rơi 29 máy bay B-52 trong tổng số 34 chiếc B-52 bị bắn rơi, trong đó có 16 chiếc rơi tại chỗ. Góp phần làm nên Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”, buộc Mỹ phải ký hiệp định Pa-ri, tạo ra thế và lực mới đẩy nhanh sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta đi đến thắng lợi hoàn toàn. Trong cuộc tổng tiến công nổi dậy mùa Xuân năm 1975, Bộ đội Tên lửa đã hành quân thần tốc cùng các binh đoàn bộ binh chủ lực tiến vào giải phóng Miền Nam. Trong chiến dịch này, Bộ đội Tên lửa phòng không vác vai A-72 đã theo sát các cánh quân, vừa hành quân, vừa chiến đấu đã bắn rơi 157 máy bay các loại của địch.

Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Bộ đội Tên lửa đã bắn rơi 945 máy bay (Binh chủng tên lửa bắn rơi: 788 máy bay, tên lửa vác vai A-72 bắn rơi: 157 máy bay), trong tổng số 2.635 máy bay do Quân chủng PK-KQ bắn rơi, gồm tất cả các kiểu loại hiện đại nhất của không quân Mỹ, trong đó có 59 máy bay chiến lược B-52. Sau năm 1975, Bộ đội Tên lửa đã chấn chỉnh biên chế tổ chức, điều chỉnh đội hình chiến đấu, cơ động bảo vệ biên giới, biển đảo Tổ quốc và các địa bàn chiến lược trọng yếu. Tổ chức huấn luyện, tham gia nhiều cuộc diễn tập lớn, kiên quyết không để Tổ quốc bất ngờ trước mọi tình huống trên không.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Triển lãm.

Ngày nay, Bộ đội Tên lửa luôn kế thừa và phát huy những truyền thống quý báu được bồi đắp qua nhiều thế hệ, cùng với các lực lượng xây dựng Quân chủng PK-KQ “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” theo hướng “tinh, gọn, mạnh”. Tăng cường bồi dưỡng, giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, chú trọng nghiên cứu, học tập, huấn luyện làm chủ vũ khí, khí tài, tổ chức diễn tập bắn đạn thật, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, nâng cao chất lượng huấn luyện; phối hợp hiệp đồng chiến đấu với lực lượng phòng không ba thứ quân bảo vệ vùng trời, biển đảo Tổ quốc. Nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin, tự động hóa trong tổ chức chỉ huy, điều hành và hiệp đồng chiến đấu; coi trọng công tác nghiên cứu khoa học kỹ thuật, cải tiến, sửa chữa, nâng cấp kéo dài tuổi thọ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, góp phần nâng cao sức mạnh chiến đấu của Quân chủng, bảo vệ vững chắc bầu trời, chủ quyền biển đảo Tổ quốc… Với những chiến công và thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu và xây dựng, Bộ đội Tên lửa đã được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý. Binh chủng Tên lửa, 38 lượt tập thể, 46 lượt cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Triển lãm là sự tri ân, tôn vinh những đóng góp, hi sinh to lớn của Bộ đội Tên lửa trong quá trình ra đời, chiến đấu, xây dựng và trưởng thành. Mỗi hình ảnh, tư liệu, hiện vật trong trưng bày thể hiện sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. Những trận đánh tiêu biểu, những chiến công xuất sắc, sự hi sinh anh dũng của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Tên lửa được trưng bày trang trọng trong Triển lãm; cùng với đó là nhiều hình ảnh, tư liệu, hiện vật khẳng định Bộ đội Tên lửa trong giai đoạn cách mạng mới tiếp tục phát huy bản chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, “Người chiến sĩ PK-KQ ưu tú”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Triển lãm mở cửa đón khách tham quan từ ngày 17-7-2025.