Kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống Trung đoàn Tên lửa 282 (4-8-1965/4-8-2025)
60 năm bảo vệ bầu trời Tổ quốc
Trước yêu cầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngày 4-8-1965, Bộ Quốc phòng ra quyết định số 138/QĐ-QP thành lập Trung đoàn Pháo phòng không 270 mang tên Đoàn Tam Giang (tiền thân của Trung đoàn Tên lửa 282 ngày nay) trực thuộc Bộ Tư lệnh Phòng không - Không quân (PK-KQ) có nhiệm vụ bảo vệ khu công nghiệp Việt Trì và Nhà máy Su-pe Phốt phát Lâm Thao. Từ đó, Ngày 4-8 là ngày truyền thống của Trung đoàn Tên lửa 282.

Báo động SSCĐ ở Tiểu đoàn 177, Trung đoàn 282, Sư đoàn 375. Ảnh: HỮU LỆ
Kể từ khi thành lập cho đến kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, Trung đoàn cơ động làm nhiệm vụ chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên các chiến trường gian khổ, ác liệt nhất, bảo vệ các mục tiêu trọng yếu như: Khu công nghiệp Việt Trì, nhà máy Su-pe Phốt phát Lâm Thao, khu gang thép Thái Nguyên, các sân bay ở Hà Nội, tuyến đường 1 Bắc, chiến dịch đường 9 Nam Lào, làm nhiệm vụ quốc tế chiến đấu trên đất bạn Lào, tham gia giải phóng Huế - Đà Nẵng… Với chặng đường hành quân hàng vạn ki-lô-mét, đánh 4.419 trận, trong đó 1.251 trận đêm, bắn rơi 100 máy bay của đế quốc Mỹ, góp phần quan trọng cùng quân và dân cả nước đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta đến thắng lợi hoàn toàn. Trong 11 năm làm nhiệm vụ SSCĐ và chiến đấu trên các chiến trường trong nước và quốc tế, 266 cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hi sinh; hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn đã đóng góp một phần thân thể của mình trên các chiến trường để xây đắp và tô thắm thêm truyền thống của Đoàn Tam Giang Anh hùng.
Ngày 17-2-1979, cuộc chiến tranh trên toàn tuyến biên giới phía Bắc nổ ra. Để đáp ứng yêu cầu tăng cường lực lượng phòng không bảo vệ các mục tiêu quan trọng khu vực Miền Trung, ngày 20-11-979, Bộ Quốc phòng ra quyết định số 1095/QĐ-QP thành lập Trung đoàn Tên lửa 251 (Đoàn Hải Vân) thuộc Sư đoàn 375, Quân chủng Phòng không, đóng quân trên địa bàn tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng. Ngày 10-3-1980 tại Đà Nẵng, Trung đoàn tổ chức trọng thể Lễ khai mạc huấn luyện chuyển loại khí tài tên lửa S125-M cho 580 cán bộ, chiến sĩ. Tháng 1-1982, lần đầu tiên Trung đoàn chọn 2 kíp chiến đấu tham gia bắn đạn thật đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tiêu diệt mục tiêu ngay từ quả đạn đầu, được tặng Cờ “Đơn vị bắn giỏi”.
Ngày 6-5-1997, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 601/QĐ-QP đổi phiên hiệu Trung đoàn 251 thành Trung đoàn 282 thuộc Sư đoàn phòng không 375, Quân chủng Phòng không. Tháng 3-2015, Trung đoàn chuyển loại khí tài cải tiến S125-2TM. Sau 3 tháng huấn luyện chuyển loại, 3 kíp chiến đấu của các phân đội hỏa lực tham gia diễn tập, bắn đạn thật thử nghiệm tại Trường bắn TB1 đều tiêu diệt mục tiêu, bảo đảm an toàn tuyệt đối, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Phát huy truyền thống Đoàn Tam Giang anh hùng, những năm qua, cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn luôn đoàn kết, gắn bó, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Nổi bật là sẵn sàng chiến đấu, quản lý vùng trời, huấn luyện chiến đấu; xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật. Thường xuyên nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu, làm chủ khí tài, trang bị mới, cải tiến. Các kíp chiến đấu tham giao hội thao, diễn tập và tham gia bắn đạn thật do Quân chủng tổ chức đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt thành tích cao, tiêu diệt mục tiêu. Công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính luôn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất. Hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị luôn bám sát hoạt động của bộ đội, nội bộ đoàn kết, thống nhất, ý thức trách nhiệm cao trong xây dựng đơn vị.
Đặc biệt, Trung đoàn luôn giữ gìn tốt mối quan hệ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương, làm tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, “Xóa đói giảm nghèo”, “Xây dựng nông thôn mới”, giúp Nhân dân phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã quyên góp, ủng hộ hàng trăm triệu đồng, hàng ngàn ngày công; không quản gian nan vất vả để cùng chia sẻ, gánh vác những tổn thất, giúp nhân dân từng bước vượt qua những khó khăn để phòng chống bão lũ thiên tai...
60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Trung đoàn 282 được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân ngày 6-11-1978. Ngoài ra, Trung đoàn còn được tặng thưởng 4 Huân chương Quân công hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba và 156 Huân chương Chiến công và nhiều huân chương, huy chương cho các tập thể, cá nhân của Trung đoàn. Trong giai đoạn 2015-2024, Trung đoàn có 180 đơn vị được tặng danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng” và “Đơn vị tiên tiến”; 1.024 lượt cá nhân được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” và “Chiến sĩ tiên tiến”; 29 tập thể, 197 đảng viên được tặng danh hiệu “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. Nhiều năm liền, Trung đoàn đạt danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”, Đảng bộ đạt trong sạch vững mạnh và trong sạch vững mạnh tiêu biểu.
Thượng tá NGUYỄN MẠNH HOÀN - Chính ủy Trung đoàn 282