Kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống Trung đoàn Không quân 917 (21-5-1975 / 21-5-2025)
“Cánh chim thép” của bầu trời phía Nam
Ngày 21-5-1975, Thiếu tướng Trần Sâm - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã ký Quyết định số 78/QĐ-QP thành lập Trung đoàn Không quân vận tải 917, trực thuộc Sư đoàn Không quân 370, đóng quân tại Sân bay Tân Sơn Nhất - trên cơ sở tiếp quản và khai thác hiệu quả hàng trăm máy bay, trực thăng chiến lợi phẩm từ chế độ cũ.

Trực thăng Trung đoàn 917 huấn luyện bay treo cấp cứu người trên biển. Ảnh: CÔNG GIANGNgay từ những ngày đầu thành lập, trong điều kiện hết sức khó khăn, thiếu thốn cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị và con người, nhưng với tinh thần “tự lực, tự cường”, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã đoàn kết, vượt lên khó khăn để biến thử thách thành cơ hội, biến khó khăn thành động lực, từng bước xây dựng đơn vị ngày càng vững mạnh. Trung đoàn vừa chiến đấu, vừa xây dựng lực lượng, tổ chức học tập chuyển loại vũ khí mới cho đội ngũ phi công và nhân viên kỹ thuật hàng không, hồi phục hàng chục máy bay và trực thăng, sẵn sàng làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ cuộc sống bình yên của Nhân dân.
Trung đoàn đã tham gia tất cả các chiến dịch trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, hiệp đồng với các quân khu, quân đoàn, quân chủng, xuất kích hàng trăm chuyến bay trinh sát và vũ trang, chi viện hỏa lực cho bộ binh tiến công tiêu diệt địch trên khắp các mặt trận trên biên giới Tây Nam. Trung đoàn thực hiện hàng trăm chuyến bay cấp cứu, chuyên chở hàng nghìn thương binh từ các mặt trận về nước; đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đóng góp vào thắng lợi chung của cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tổ quốc, góp phần cứu nhân dân Cam-pu-chia thoát khỏi họa diệt chủng của chế độ Khmer đỏ. Trong những năm làm nhiệm vụ quốc tế, Trung đoàn đã kề vai, sát cánh cùng các lực lượng vũ trang khác hiệp đồng chiến đấu tiêu diệt địch, bảo vệ cuộc sống yên bình của nhân dân Cam-pu-chia anh em. Xương máu và công sức của nhiều lớp cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã góp phần vun đắp thêm tình đoàn kết chiến đấu và tình hữu nghị lâu đời giữa hai dân tộc Việt Nam và Cam-pu-chia.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chỉ huy các cấp mà thường xuyên, trực tiếp là Thường vụ Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn 370; sự hướng dẫn, giúp đỡ của các cơ quan chức năng; sự phối hợp hiệp đồng chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị bạn và cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương; thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn luôn giữ vững và phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, “Người chiến sĩ PK-KQ ưu tú”; dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, vượt mọi khó khăn, thử thách, sẵn sàng hi sinh quên mình, cống hiến tài năng, trí tuệ vì sự nghiệp bảo vệ bầu trời Tổ quốc, xây dựng Trung đoàn “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, hoàn thành tốt mọi nghiệm vụ được giao.
Với bề dày thành tích, nhất là những chiến công trong cuộc đấu tranh bảo vệ Biên giới phía Tây - Nam của Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế giúp nhân dân Cam-pu-chia thoát khỏi họa diệt chủng của chế độ Khmer đỏ, Trung đoàn hai lần được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (ngày 28-8-1981 và 30-8-1989), tập thể Phi đội trực thăng Mi-8 được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (ngày 30-8-1985) và phi công Nguyễn Đình Khoa được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (tháng 12 - 1979). Bên cạnh đó, Trung đoàn còn được tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Nhất, Ba; Huân chương Độc lập hạng Nhất; Huân chương Chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Ăng-co của Nhà nước Cam-pu-chia… Đây là những phần thưởng đã minh chứng cho đơn vị được mệnh danh “Cánh chim thép” của bầu trời phía Nam.
Hiện nay, tình hình quốc tế, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đặt ra những yêu cầu ngày càng cao. Trung đoàn Không quân 917 tiếp tục đổi mới tư duy, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, ứng dụng công nghệ tiên tiến, làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại, phát huy cao độ tinh thần “7 dám” theo lời của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đổi mới, sáng tạo; dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung”. Nỗ lực cao nhất, quyết tâm lớn nhất, đoàn kết chặt chẽ nhất, xây dựng Đảng ủy, Đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu và Trung đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Thượng tá NGUYỄN TRƯỜNG TOÁN - Chính ủy Trung đoàn 917